Azospermi ve Mikro TESE (Mikroskopik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu)
Azospermi, menide hiç sperm hücresi bulunmaması durumudur ve erkek infertilitesinin (kısırlık) en ciddi nedenlerinden biridir. Günümüzde bu durum, gelişmiş mikroskobik cerrahi tekniklerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Özellikle Mikro TESE (Mikroskopik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu) yöntemi, sperm üretimi olmayan veya çok düşük olan erkeklerde çocuk sahibi olabilme şansı sunmaktadır.
Azospermi Nedir?
Azospermi, temel olarak iki grupta değerlendirilir:
-
Obstrüktif (Tıkayıcı) Azospermi:
Testislerde normal sperm üretimi vardır, ancak sperm kanallarında tıkanıklık nedeniyle meniye ulaşamaz. Enfeksiyonlar, geçirilmiş ameliyatlar (vazektomi vb.) veya doğuştan kanal eksiklikleri gibi nedenlerle oluşabilir. -
Non-obstrüktif (Üretim Bozukluğu) Azospermi:
Testislerde sperm üretimi ya yoktur ya da çok sınırlıdır. Genetik hastalıklar, hormonal dengesizlikler, inmemiş testis öyküsü ve bazı çevresel faktörler bu duruma yol açabilir.
Tanı Süreci
Kesin tanı için en az iki ayrı örnekte semen analizi yapılmalıdır. Ardından:
-
Hormon düzeyleri (FSH, LH, testosteron)
-
Genetik testler (karyotip analizi, Y kromozom mikrodelesyon testleri)
-
Skrotal ultrasonografi
-
Gerekli durumlarda testis biyopsisi gibi detaylı değerlendirmeler uygulanır.
Mikro TESE Nedir?
Mikro TESE, özellikle non-obstrüktif azospermide uygulanan, mikroskop yardımıyla testis dokularından canlı sperm hücresi aranan bir mikrocerrahi işlemdir. Genel veya spinal anestezi altında yapılır.
İşlem sırasında:
-
25–40 kat büyütme sağlayan ameliyat mikroskobu kullanılır.
-
Testisin belirli bölgelerinden seçici olarak küçük doku örnekleri alınır.
-
Sperm bulunan bölgeler hedeflenerek gereksiz doku kaybı önlenir.
-
Alınan dokular embriyoloji laboratuvarına gönderilerek canlı sperm aranır.
Mikro TESE, klasik TESE’ye göre daha yüksek başarı oranına ve daha az doku hasarına sahiptir.
Kimler İçin Uygundur?
-
Non-obstrüktif azospermisi olan erkekler
-
Önceki sperm arama girişimlerinden sonuç alamayanlar
-
Doğal yoldan veya ilaç tedavisiyle sperm elde edilemeyen hastalar
-
Genetik olarak sperm üretimi sınırlı bireyler (örneğin Y mikrodelesyon taşıyanlar)
Başarı Oranları
-
Obstrüktif azospermide sperm elde etme oranı genellikle %90’ın üzerindedir.
-
Non-obstrüktif azospermide Mikro TESE ile canlı sperm bulma oranı %30–60 arasında değişmektedir.
-
Elde edilen spermler mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemiyle tüp bebek tedavisinde kullanılabilir.
İyileşme Süreci
İşlem sonrası hastalar genellikle aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir. Birkaç gün istirahat önerilir. Minimal ağrı, şişlik veya morarma olabilir; bu belirtiler kısa sürede geriler.
Neden Uzmanlık Gerektirir?
Mikro TESE, ileri düzey mikroskopik cerrahi bilgi ve deneyim gerektiren bir işlemdir. Uygun olmayan tekniklerle yapılan işlemlerde testise zarar verilmesi, kalıcı hasar ya da sperm elde edilememesi gibi ciddi sonuçlar doğabilir. Bu nedenle tedavi süreci, üreme sağlığı konusunda uzmanlaşmış bir üroloji cerrahı tarafından planlanmalı ve uygulanmalıdır.